Solución a teorema das catro cores (2)

Solución ás cinco vogais

Palabras que conteñen as cinco vogais:

Aurelio, arquitecto, adquiero, auténtico, aquieto, auditores, aguileño...

Bautizoles...

Cauterizo, conquistase, conquistarle, conquistarme...

Enquistamos, enquistado, esquilmarlo, esquilmado...

Guiaselo, guiasemos, guitarrero...

Murciélago...

Orquídea...

Paupérrimo, porquería, porqueriza, Porqueira (topónimo), publicaremos...

Quitaremos, quitárselo, quitármelo...

Reconquista, republicano, requisado, requisamos...

Solución a buscar palabras

Escribe palabras que só conteñan a consoante R (con e sen repetición)

Exemplos: (Sen repetición)
area, ouro, área, ara, era, aire, airea, ría, río, uro, Ur (topónimo), rúa, reo, ora, ira, ríe, Iria (nome), re, ra, ir, aérea, aéreo, urea, áurea, áureo, orí...


(Con repetición)
Aurora, arrear, arrieiro, arra, arar, rara, raro, rarear, rarearía, raer, roer, airear, orear, arrearía, araría, arara, erro, orar, orara, oraría, erre, arre, erario...

Acertixo

Temos 27 moedas aparentemente iguais, pero unha delas pesa menos que as outras. ¿Cantas pesadas debemos facer como mínimo para atopala empregando unha balanza de pratiños?

As cinco vogais

Buscar palabras que conteñan as 5 vogais.

Exemplos:
Arquitecto, republicano, Aurelio, ...

Buscar palabras

Escribe palabras que só conteñan a consoante R (con e sen repetición)
Exemplos:
(Sen repetición)
area, ouro...

(Con repetición)
Aurora, arrear...

Xogo de grupo: palabras encadeadas

Material necesario: ningún;
Nivel de dificultade: baixo
Desenvolvemento do xogo:
Os participantes séntanse formando un corro; o que está sentado inmediatamente á dereita da persoa que dirixe o xogo di unha palabra, p.e., marítimo, e o que está a súa dereita debe dicir unha palabra que comece coa sílaba MO, p.e., movemento, e así sucesivamente ata que alguén di unha palabra tal que coa súa última sílaba non podemos formar palabra algunha.

Exemplo:
marítimo, movemento, tomate, tema, matemáticas, castelo, lote, telón, longaniza, zapato, todo, domador, dormido, dominó, notable, bledo, doce, cedo, dono, novela, laca, calamar, marco, comer, mercar, carbón, etc.

Xogo de grupo: telentendengue paralelepípedo

Material necesario: ningún;
Desenvolvemento do xogo:
Os participantes séntanse formando un corro; a partires do que está sentado inmediatamente á dereita da persoa que dirixe o xogo e no sentido contrario ó xiro das agullas do reloxo, empezan a contar desde o 1 ata o 100, sustituíndo o 7 por telentendengue e o 9 por paralelepípedo;
Por exemplo:
1, 2, 3, 4, 5, 6, telentendengue, 8, paralelepípedo, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, dez e telentendengue, 18, dez e paralelepípedo, 20, 21..., vinte e telentendengue, 28, vinte e paralelepípedo, 30... telentendengue un, telentendengue dous... telentendengue telentendengue, telentendengue oito, paralelepípedo, 80, 81...

Para incrementa-la dificultade do xogo e conquerir un maior nivel de atención, cada vez que alguén di algunha das palabras telentendengue ou paralelepípedo podemos cambia-lo sentido da participación.
Con palabras de difícil pronunciación a meirande parte dos participantes trabucaranse, de xeito que o xogo tamén se pode empregar nos obradoiros de risoterapia.
Tamén podemos escoller palabras máis sinxelas como burato e penedo, por exemplo, ou sustituír outros números, o 3 e o 8, poñamos por caso, percurando que sexan primos entre si, pois doutro xeito sempre lle tocará a sustitución ás mesmas persoas.

Categorización: solución

Unha posible categorización é a seguinte:
ANIMAIS:
oso, balea, serpe, paspallás, cabalo, píntiga, morcego, cuco,ovella,
PINTURA:
bodegón, pincel, cadro, marco, lenzo, carbón, paisaxe,
COMPLEMENTOS:
reloxo, bota, anel, bufanda, lubas, cinto, sombreiro, bolso,
RECIPIENTES:
xerra, porrón, cántaro, balde, sella, bocoi, botella,
MATERIAIS:
cartón, papel, madeira, aceiro, ferro, plástico, la, prata, óso.

As palabras lenzo e carbón tamén poderían ser consideradas como materiais.

Buscar palabras: solución

Palabras con catro O
Exemplos:
podólogo, cloroformo...
bochornoso
comodoro
corroboro
cosmólogo
doloroso
fosforoso
homólogo
horóscopo
horroroso
locomotor
monólogo
monótono
octógono
oloroso
oncólogo
ortodoxo
tocólogo
topólogo

Teorema das catro cores (2)

Colorea empregando só catro cores

Categorización

Ordea por categorías as seguintes palabras:

oso, bodegón, reloxo, xerra, cartón, bota, balea, pincel, papel, anel, serpe, porrón, madeira, paspallás, cadro, cinto, aceiro, cabalo, píntiga, marco, cántaro, morcego, bufanda, ferro, paisaxe, balde, cuco, lubas, plástico, ovella, lenzo, sombreiro, carbón, sella, bolso, la, bocoi, prata, botella, óso.

Buscar palabras

Escribe palabras que teñan 4 veces a vogal O
Exemplos:
podólogo, cloroformo...

Alfabeto: solucións

Vexamos as palabras ordeadas alfabéticamente:

alpino,
campesino,
capataz,
martillo,
sacacorchos,
saco,
salado,
salazón,
salida,
salto,
salvación,
sapo,
selecto,
silencio,
simple,
solomillo,
soplo,

Creatividade: escribe unha historia

Escribe unha historia coas seguintes palabras:
a) En galego:
xardín, táboa, catro, serpe, saia, carballo, paxaro, chaleque, mercadorías, pousada, cunca, lebre (total: 12 palabras)
Exemplo:
No xardín pousouse un paxaro...

b) En castelán:
jardín, tabla, cuatro, serpiente, falda, roble, pájaro, chaleco, mercancías, posada, taza, liebre (total: 12 palabras)
Exemplo:
La serpiente asustó a la libre...

Acertixo: solución

O maior número de moedas diferentes coas que podemos obter un euro son 6:
1 de 1 céntimo
1 de 2 céntimos
1 de 5 céntimos
1 de 10 céntimos
1 de 20 céntimos
1 de 50 céntimos
que en total suman 88 céntimos; as demais, ata chegar a 100 céntimos (1 €), son repetidas.

Alfabeto

Ordear alfabéticamente as seguintes palabras:

simple, sapo, salida, salvación, salto, saco, sacacorchos, alpino, silencio, capataz, selecto, soplo, salado, salazón, campesino, martillo, solomillo...

Buscar palabras: solucións

Palabras que comezan coa sílaba PLA.

plano, plana, planar, planilla, planes, planear, planeador, planeadora,
planificar, planificado, planificación,
plaza, plazo, plazuela,
plata, platino, platero, platería, plateresco, plateado, platear,
plataforma,
plato, platillo,
placa,
plaga, plagar, plagado,
plañir, plañidera, plañido,
plátano, platanera,
Plasencia (topónimo)
plácido, placidez,
playa, playera,
Platón (nome), platónico,
Pla (apelido)
platirrino

Engadir unha letra: solucións

Palabras de cinco letras coa letras da palabra POLA e unha letra calquera:

A: Paola (nome)
B: Pablo (nome)
C: copla, polca, palco
E: polea, apelo, apeló
I: palio, palió, apilo, apiló
M: palmo, palmó
N: plano, la´pon
O: Apolo (nome), ópalo
P: palpo, palpó
R: polar, parlo, plora
S: polas, pólas, palos, sopla
T: plato
Z: plazo

Acertixo

¿Cal é o maior número de moedas diferentes coas que podemos formar un euro?

Cálculo: solución

Coas cifras 3, 2, 9, 7 ...aproximarse a 74

2+9=11
11x7=77
77-3=74

Buscar palabras

Buscar palabras que comecen coa sílaba PLA.
Exemplos:
plano, plazo, planificar...

Series numéricas: solucións

a) 1, 3, 7, 13, 21
1
1+2=3
3+2+2=7
7+2+2+2=13
13+2+2+2+2=21


b) 2, 5, 7, 10, 12, 15
2
2+3=5
5+2=7
7+3=10
10+2=12
12+3=15

c) 27, 25, 22, 18, 13
27
27-2=25
25-3=22
22-4=18
18-5=13

Buscar palabras: solucións

Palabras que conteñen a sílaba CHI en posición intermedia:

achicar, achicarse, achinado, archivador, archivar, archivero, archivado,
bachiller, bachillerato,
cachiporra, cachivache, cochino, cochinada, cochinillo, cuchillo, cuchillada, cuchillero, cuchitril, cuchichear, cuchicheo, cuchipanda, Conchita (diminutivo), Cochinchina (topónimo), cochinilla,
enchilada,
ganchillo, ganchillar,
henchido, hechizo, hechizar, hechicería, hechicero, hechizado,
mochila, mochilero, muchísimo,
rechinar, rechiflar,

Engadir unha letra

Formar palabras de 5 letras coas letras da palabra POLA e un comodín (unha letra calquera)
Exemplos:
sopla, palmo, ópalo...

Cálculo

Coas cifras 3, 2, 7 e 9 e as operacións de sumar, restar, multiplicar e dividir, aproximarse o máis posible ó número 74.

Familia léxica: solucións

Palabras que perteñecen á familia léxica de CAMPO:
(do latín, CAMPUS)
campestre, campear, campera, campero, campería, camposanto, Campolongo (topónimo), campamento, acampar, acampada, escampar, Camporrapado (topónimo), campeador, Campello (topónimo), campillo, campiña, campaña, campechano (de Campeche, poboación mexicana), campesino, campesinado, descampado, campar...

Series numéricas

Completa as seguintes series:

a) 1, 3, 7, 13, ...


b) 2, 5, 7, 10, 12, ...


c) 27, 25, 22, 18, ...

Buscar palabras

Escribe palabras que conteñan a sílaba CHI en posición intermedia.

Exemplos:
cuchitril, achicoria, rechinar...

Nomes propios: solucións

Nomes de localidades españolas que rematen en consoante:
Santander, Cádiz, Benodorm, Castellón, León, Valladolid, Jaén, Jérez, Sabadell, Aranjuez, Móstoles, Gijón, Avilés, Teruel, Lanjarón, Lloret de Mar, Ferrol, Padrón, Madrid, Mondariz, Allariz, Verín, Benicasin, Carral, Carril, San Sebastián, Mondragón, Cáceres, Badajoz, Mahón, Ordes, Ames, Brión, Motril, Cambrils...

Buscar palabras: solucións

Palabras que conteñen a sílaba TRA en posición...
inicial:
trapo, trazo, trama, tramo, trabuco, trabucarse, trabucado, tramar, traca, trazado, traductor, trapero, trapichear, trapicheo, trabalingua, trabar, trabado, Trajano (nome), trapa, Trafalgar (topónimo), tradición, tradicional, traducir, traducido, tragar, trago, trasiego, travieso, trapío, tráfico, traficante, traficar, trámite, tramitar, tramitación...

intermedia:
atracar, atraco, contrato, contratar, contratación, contratista, contrabando, contrabandista, contrario, contrariedad, contradictorio, contradecir, contravenir, retrato, retraso, retratar
retratarse, contrapartida, intramuscular, intramuros, extraño, estraperlo, estraperlista, estrago, estragón, penetrado, penetración, neutralidad...

final:
contra, entra, centra, descentra, neutra, concentra, otra, potra, ostra, costra, extra, diestra, siniestra, fiestra, muestra, nuestra, vuestra, demuestra, ultra...

Teorema das catro cores: solución

Familia léxica

Buscar palabras da familia léxica de CAMPO
Exemplos:
campamento, campestre...

Nomes propios de persoa: solucións

...que comecen por PE.

Pedro, Petronio, Pelayo, Pegasio, Pelagio, Perfecto, Peregrino, Persencio, Perceval, Pegerto,
Penélope, Petra, Petronila, Peregrina, Perfecta, Perpetua, Perseveranda...

Nomes propios

Busca nomes de localidades españolas (topónimos) que rematen en consoante.
Exemplos:
Santander, Benidorm...

Buscar palabras

Busca palabras que conteñan a sílaba TRA en posición inicial, coma
trapo, traballo...
en posición intermedia, coma
atracar, retrato...
ou final, coma
entra, neutra...

Agudeza visual: teorema das catro cores

Trátase dun exercicio de agudeza visual que ten como base o feito de que calquera mapa trazado nun plano (polo tanto, bidimensional)pode ser coloreado sen que dúas zoas que teñan un ha fronteira común resulten da mesma cor empregando un máximo de catro cores. É o que se coñece en matemáticas coma Teorema das catro cores.




O obxectivo do xogo é potenciar a concentración, a capacidade de visualizar previamente as diferentes posibilidades e mesmo o establecemento dunha estratexia en certos casos.

Convén empregar cores que se diferncien facilmente unhas das outras: amarelo, verde, azul e bermello.

Se non temos cores podemos empregar sinais como por exemplo:












Tamén podemos practicar este xogo por parellas.

Cada participante debuxa unha zoa e o seu compañeiro dalle cor e traza unha nova zoa. Rematará o xogo cando un deles non poida colorear con ningunha das catro cores a zoa debuxada polo outro.












Exercicio:

Colorea con só catro cores

Ordear palabras: solucións

Velaí os 5 refráns:

1. QUEN FORA MOZO E NON FORA TOLO
2. GANDO FAI FEIRA E NON GAITA GRILEIRA
3. ESTÁ A VELLA MORRENDO E ESTÁ APRENDENDO
4. NON SE PESCAN AS TROITAS COAS BRAGAS ENXOITAS
5. DE CEN EN CEN ANOS O SEU VOLVE DE SEU A SEU DONO

Buscar palabras: solucións

Palabras coas letras da palabra COMEDOR:
cedo, cedro, cerdo, codo, como, coro, coreó, come, comer, credo, cremó, cromé, cordo, demo, dome, dorme, doce, eco, medo, medró, morde, merco, modo, mordo, moro, mero, modero, ore, oro, ocre, odre, romo, Romeo, recodo, redomo, reo, remo, red, rodó...

Nomes propios de persoa

Busca nomes propios de persoa que comecen por PE
Exemplos:
Pedro, Penélope...

Ordear palabras

Ordea as seguintes palabras para conseguir cinco refráns:

APRENDENDO CEN TOLO E COAS GANDO ENXOITAS VOLVE DE
PESCAN SEU FAI ANOS A FEIRA CEN BRAGAS DONO E NON E
MORRENDO NON SE GAITA ESTÁ O GRILEIRA NON ESTÁ A FORA
VELLA EN QUEN FORA AS TROITAS SEU MOZO DE SEU

Categorización: solución

Prendas de vestir:
camiseta, blusón, albornoz, bufanda, camisón, medias, bañador

Medios de transporte:
tren, carreta, autobús, avión, canoa

Aparellos:
lavadora, exprimidor, microondas, teléfono, reloxo, calculadora

Froitas:
pera, mazá, fresa, pexego, uvas

Metais:
platino, ferro, cobre, ouro, plomo

Cálculo: solución

4x6=24
24-3=21
21x8=168

Formar palabras

Forma palabras de tres ou máis letras coas letras da palabra COMEDOR
Exemplos:
comer, mero, romo...

Buscar palabras: solucións

Comezan por P e só conteñen a vogal A:
palma, praza, pata, panza, pagar, pagada, plaga, para, parada, paladar, pacata, payasa, Panamá (topónimo), Paraná (topónimo), palmada, par, pacharán, pasmada, paspallás, palla, pasa, pasar, pasada, plasma, plasmada, plasmar, patada, pactar, pactada, paz, parranda, parra...

Agudeza visual: solucións

A esfera número 3 pode ser do mesmo tamaño que a número 1 ou a número 2 ó estar situada máis lonxe que elas; depende do punto de vista.

Categorización

Ordea por categorías as seguintes palabras:
camiseta, lavadora, blusón, pera, platino, exprimidor, ferro, albornoz, mazá, tren, bufanda, microondas, carreta, fresa, cobre, autobús, camisón, avión, teléfono, medias, reloxo, pexego, ouro, canoa, bañador, calculadora, plomo, uvas...

A propósito da categorización de palabras:

Sempre que presentamos un exercicio deste tipo, os alumnos tenden a agrupa-las palabras dacordo co seu siñificado e non polas características das palabras como tales. Así, se temos

CABALO - LEÓN - ÁRBORE - FLOR

distinguirán CABALO e LEÓN como ANIMAIS e ÁRBORE e FLOR como perteñecentes ó REINO VEXETAL, sen reparar, por exempro, que CABALO e ÁRBORE teñen 6 letras, mentres que LEÓN e FLOR teñen 4, ou que as primeiras rematan en vogal e as segundas en consoante.

O noso obxectivo é que poidan facer o exercicio establecendo un criterio, é dicir, unha régula, despois de analizar dalgún xeito as palabras dadas; que o apliquen correctamente e valoren a súa "eficacia", que tódalas palabras poidan enmarcarse facilmente nunha categoría, por exempro, e a súa simplicidade, que non se obteña o mesmo resultado aplicando un criterio máis sinxelo.

Por outra banda, podemos adoitar a norma de que unha mesma palabra non poida perteñecer a máis dunha categoría (agrupando as palabras segundo o seu número de letras, p.e.) ou que non haxa categorías cunha soia palabra... Iso depende dos niveis de dificultado cos que queiramos traballar.

Acertixo: solución

3 brancas;
2 azuis;
4 verdes;
en total, 9 camisetas

Cálculo

Coas cifras 4, 6, 3, 8 e as operacións de sumar, restar, multiplicar ou dividir aproxímate o máis posible ó número 168.

Buscar palabras

Escribe palabras que só conteñan a vogal A e comecen por P.
Exemplos:
pataca, pasta, plana...

Orientación: solución

O home está a 5 km ó norte do punto de partida

Agudeza visual

¿Hai dúas esferas de igual tamaño?

¿Por que?

Formar palabras: solucións

Como se poden formar moitas palabras con estas letras, apontaremos só as máis longas.
Con tódalas letras:
pesarlo, opérales, leprosa, rápelos, ráspelo, polares, posarle...
Con 6 letras:
óperas, áspero, aperos, sopera, espora, reposa, solaré...
Con 5 letras:
pelar, polar, lepra, resol, perla, polas, pólas, posar, prosa, lares...

Acertixo

Teño varias camisetas;
todas son brancas, menos 6;
todas son azuis, menos 7;
todas son verdes, menos 5;
¿Cantas camisetas teño de cada cor?

Orientación

Un home camiña 10 km cara o norte, 5 km cara o leste, 5 km cara o sur e 5 km cara o oeste. ¿A que distancia se atopa do punto de partida?

Agudeza visual (solucións)

Vintecatro obxectos:

1. casa


2. árbore


3. limón


4. bote (vaso, recipiente)


5. corazón


6. peixe


7. percha


8. sombreiro


9. flecha


10. peine


11. campana


12. peto

+ as doce letras que forman a lenda "AS DÚAS DUCIAS"

O sombreiro vese millor do revés

Formar palabras

Formar palabras de tres ou máis letras coas letras
A, S, E, R, L, P e O
Exemplos:
pera, persa, polar...

A palabra intrusa (solucións)

1. Barco, é a única que remata en vogal; se alguén pensa que tren é a única palabra monovocálica do grupo tamén servirá;
2. Pera, é a única froita; tamén serve brécol porque é a única que leva tilde;
3. Sillón é a única que leva tilde;
4. Pixama é do xénero masculino;

Solución a buscar palabras

Palabras que rematan en OCA:
boca, toca, troca, poca, roca, zoca, broca, retoca, barroca, moca, choca, carioca, foca, desemboca, invoca, bicoca, miñoca...

Agudeza visual

Localiza 24 obxectos na imaxe

Nomes propios de persoa (solucións)

Antón, Ramón, León, Salomón, Odón, Delfín, Serafín, Martín, Esteban, Magín, Valentín, Tristán, Efrén, Senén, Crispín, Quintín, Germán, Iván, Juan, Xoán, Román, Adán, Florián, Brandán, Pantaleón, Froilán, Agustín, Sebastián, Damián...

Asunción, Concepción, Encarnación, Ascensión, Pasión, Luján, Carmen, Belén, Adoración, Consolación...

Buscar palabras

Trata de atopar palabras que rematen en OCA.
Exemplos:
roca, broca, troca...

Anagramas (solucións)

SOPERA
ESPORA, PAROSE, SEPARO, SEPARÓ, ÁSPERO, APEROS, OPERAS, ÓPERAS, APRESO, APRESÓ, REPASO, REPASÓ, REPOSA, POSARÉ...

A palabra intrusa

En cada grupo de palabras hai unha que non se corresponde coas demais.

1. Avión, tren, barco, cartabón, autobús;
2. Tomate, brécol, pera, espinacas, pepino;
3. Sombra, sillón, silla, soledad, solfeo;
4. Pixama, camiseta, bufanda, lubas, gabarnina;

Nomes propios de persoa (antropónimos)

Dado que lembrar os nomes das persoas pode custarnos ás veces, imos xogar con eles.
Buscar nomes de persoa que rematen en N. Non serven os diminutivos.
Exemplos:
Antón, Encarnación, Esteban...

Anagramas

Un anagrama é unha palabra que contén as mesmas letras que outra palabra dada.
Exemplo:
ROMA-RAMO-AMOR-MORA-ARMO

Busca anagramas da palabra SOPERA

O Ruxe-ruxe

Memoria e agudeza auditivas
Os participantes séntanse nunha roda e, a partires do que está sentado inmediatamente á dereita do monitor, tratan de transmitir unha mensaxe falándolle ó ouvido ó compañeiro.
A dificultade será máis grande canto máis longa e/ou anacrónica sexa a mensaxe.
Por exemplo:

1. O que xoga á pelota ten máis forza que o da camiseta azul porque como papel pintado;
2. Una mujer rubia perdió una pulsera azul cuando subía la escalera de babosa;
3. Onte, domingo, un rapaz de quince anos lesionou o escudo que compra o venres pasado;
4. El pirata puntiagudo pintaba panteras piramidales perdidas, preciadas y preciosas;
5. Vicente Vázquez Vidal vivía vendido, viciado y vicioso vivamente vivaz;

Tamén pode empregarse en obradoiros de risoterapia.